''Çocuğum Okullu Oluyor''

 

YENİ DÖNEME HAZIR MIYIZ ?

Ertan açıklamasında," Hem çocuklar hem de anne babaları için oldukça telaşlı geçen bir döneme giriyoruz...  Tatil dönüşü sonrası hızlıca adaptasyon gerektiren, ilk zilin çalmasıyla başlayan 2019-2020 yılı eğitim ve öğretim dönemi... Kimilerimiz bir önceki yıllardan buna idmanlıyız kimilerimizin ise ilk deneyimi. Fakat kesin olan bir şey var ki bu hem çocuklar hem de anne babaları için her seferinde heyecan verici bir dönem.  Peki bu dönemde karşılaşabileceğimiz olası güçlükler neler ve biz bunlara hazır mıyız?

DİKKATLİ OLMAMIZ GEREKİYOR

'Karnım ağrıyor,  midem bulanıyor, uykum var, bugün okula gitmek istemiyorum!''yakınmalarıyla başlayan ve bazı durumlarda  bağırma, ağlama, yapışma, tutunma, vurma, okula gitmeye karşı şiddetli direnç gösterme gibi davranışlara kadar tırmanabilen ayrılık anksiyetesi ve okul reddini göz ardı etmeyip  bununla birlikte  altında yatan nedenlere karşı dikkatli olmamız gerekiyor.

BOZUKLUKLAR YARATABİLİR

Ayrılık anksiyetesi çocuğun güvenli olarak addettiği kişi veya ortamlardan ayrıldığı her durumda  huzursuzluk, ağlama , yapışma, somatik şikayetler ile devam eden bir durumdur. Bunun altında genellikle bağlanma figüründen ayrıldığı her durumda hem bağlanma figürüne hem de kendi başına  kötü bir şey gelecek endişesi, zarar göreceği korkusu yatar fakat ayrılık anksiyetesi bozukluğu diyebilmemiz için çocuğun hissettiği kaygının yaşı ve gelişim dönemiyle uyumsuz olması ve 4 haftadan daha fazla sürüyor olması gerekir. Doğumdan 6 yaşa kadar çocuğun bakım vereninden ayrıldığı anda bir miktar kaygı yaşaması normaldir.Bununla beraber ayrılık anksiyetesinin bir sonucu da okul reddidir.  Okul reddi çocukların anksiyete ve depresyon gibi duygusal problemler nedeni ile okula devam edememesi olarak tanımlanır. Buradaki gerçek problem çoğu zaman  okul veya okulundaki ortam değildir.

KARIN VE BAŞ AĞRISI

Çocuk genellikle okula gitmek istememesinin nedenini öğretmen veya arkadaşlarının kendisine olan tavırlarından şikayetçi olması olarak gösterebilir. Bununla beraber kaygının, sabah okul saati geldiğinde kalkmakta zorlanma, uyuyakalma, belirgin panik durumu, karın ve baş ağrıları, mide bulantısı, kusma gibi  fiziksel  belirtileri de tabloya eşlik edebilir.  Burada okul fobisi ve okul reddini eş anlamlarda kullanmadığımızı iki tablonun birbirinden bazı noktalarda ayrıldığını belirtmekte fayda görüyorum. Okul reddinin altında çocuğun bağlanma figüründen ayrı kaldığı zamanlarda hem kendisin hem de bağlanma figürünün başına kötü bir şey geleceği endişesi yatarken okul fobisinin nedeni ise ebeveyninden ayrı kalma korkusu değil, özgül olarak okul ortamından korkmaktır.  Bazı durumlarda altında sosyal kaygı, performans kaygısı gibi bozukluklar yatabilir.

DAHA DA KÖTÜYE GÖTÜRECEK 

Bu ve benzeri durumlarla karşı karşıya kaldığımızda öğrencimiz için rapor almak, evde kalmasına bir süreliğine izin vermek, ''bu sene demek ki hazır değildi seneye gider'' veya ''sadece okulda oluyor evde bir problem yok, bu da bir sorun oluşturmaz zamanla alışır ''diye düşünmek, ve bunun yanında çocuğa ceza vermek, hakaret etmek, bağırmak, utandırmak, ''koca adam oldun kardeşlerin bile gidiyor!'' diyip aşağılamak kesinlikle işlevsiz ve tabloyu daha da kötüye götürecek girişimlerdir.

ARAŞTIRMALAR BİZLERE GÖSTERDİ

Duygular bulaşıdır. Nasıl ki mutlu birini gördüğümüz zaman duygulanımımızın değiştiğini ve daha iyi hissettiğimizi bununla beraber üzgün veya ağlayan birini gördüğümüzde benzer duyguları hissettiğimizi fark edebiliyorsak, kaygının da bulaşıcı olduğunu fark etmemiz gerekir. Anne ve babanın kaygısı çocuğa sirayet eder. Bu anlamda çocuğumuzda okula gittiği veya anne babadan ayrıldığı için panik hali , kaygı durumu gözlemliyorsak yapılacak ilk şey kendi içimize dönmek, kendimizin de bununla ilgili kaygısının olup olmadığının ayırdını yapmaktır. Araştırmalar, kaygılı annelerin veya babaların çocuklarıyla daha içine kapanık bir ilişki tarzı benimsediğini, aynı zamanda daha katı, daha  eleştirel ve çocuklarına daha az özerklik verdiklerini, aşırı koruyucu davrandıklarını ve daha fazla helikopter ebeveynlik modelini kullandıklarını bizlere göstermiştir.

TEDAVİ PLANI OLUŞTURULMALI

Ayrılık anksiyetesi, okul reddi ve okul fobisi kısa ve uzun dönemde çocuklarda ciddi anlamda sosyal, davranışsal ve akademik alanlarda problemler yaratır. Bu nedenle çocuklarda yukarıda bahsi geçen belirtiler gözlendiğinde zaman kaybetmeksizin bir ruh sağlığı profesyonelinden destek alınmalı, çocuğun davranışlarının altında yatan nedenlere göre bir tedavi planı oluşturulmalıdır.“